Nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng, chống thiên tai

Thứ Hai 12:32 13/09/2021

ĐBP - Nhận thức hạn chế trong phòng ngừa, ứng phó là một trong những nguyên nhân khiến thiên tai ngày càng gây ra nhiều tổn thất về người và tài sản. Để giảm đến mức thấp nhất thiệt hại, những năm qua, tỉnh Điện Biên tích cực triển khai thực hiện Đề án Nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng.

Lực lượng phối hợp của huyện Điện Biên diễn tập phòng, chống thiên tai, mưa lũ trên địa bàn huyện năm 2021. Ảnh: C.T.V

Theo thống kê của Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai - tìm kiếm cứu nạn tỉnh, năm 2020 toàn tỉnh thiệt hại khoảng 263 tỷ đồng do thiên tai gây ra. 6 tháng đầu năm 2021, thiên tai đã làm 3 người chết và 1 người bị thương; 353 ngôi nhà bị hư hỏng; trên 100ha lúa, hoa màu bị thiệt hại; gần 600 con gia súc, gia cầm chết, bị lũ cuốn trôi; nhiều công trình bị hư hỏng, thiệt hại. Ước tổng thiệt hại khoảng 11,4 tỷ đồng.

Theo đánh giá của cơ quan chức năng, nguyên nhân do công tác dự báo, cảnh báo đối với các khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng địa hình hiểm trở chưa kịp thời; việc cảnh báo nguy cơ sạt lở đất, lũ quét còn hạn chế, phạm vi cảnh báo còn rộng, chưa cụ thể. Tình trạng sạt lở, lũ quét thường xảy ra ở những vùng địa hình phân cắt mạnh, nhiều khe suối, đồi dốc. Việc cung cấp thông tin, báo cáo về tình hình thiệt hại sau thiên tai của một số đơn vị, địa phương chưa kịp thời, thiếu chính xác. Quỹ đất để thực hiện di dời dân cư khỏi vùng bị ảnh hưởng thiên tai hạn chế, chủ yếu là đồi núi, đất rừng; mặt khác kinh phí để hỗ trợ di chuyển chưa đáp ứng đủ, phân bổ còn chậm. Bên cạnh đó việc thiếu kiến thức, chủ quan của người dân là một trong những nguyên nhân lớn. Tình trạng các hộ dân tự ý san lấp mặt bằng gây trượt, sạt lở đất vẫn diễn ra phổ biến. Nhiều hộ dân vẫn xem nhẹ tính mạng của mình trong mùa mưa lũ; đặc biệt, có những hộ nằm trong vùng nguy cơ sạt lở, ảnh hưởng thiên tai cao, nhưng khi được tuyên truyền, vận động di chuyển đến nơi ở mới, an toàn vẫn không đi.

Trước thực trạng đó, cùng với việc đầu tư trang thiết bị; dự báo, cảnh báo thiên tai; triển khai các giải pháp phòng ngừa, khắc phục hậu quả… Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai - tìm kiếm cứu nạn từ tỉnh đến cơ sở tăng cường công tác tuyên truyền, tập huấn, nâng cao năng lực, kiến thức về phòng, chống thiên tai dựa vào cộng đồng. Giai đoạn 2009 - 2020, toàn tỉnh đã tổ chức tập huấn cho 26 xã với gần 3.000 lượt người tham gia. Qua đó góp phần giúp các địa phương, người dân nâng cao nhận thức, trách nhiệm phòng chống; rà soát cập nhật các kế hoạch phòng chống thiên tai, phát huy phương châm “4 tại chỗ”, vai trò của lực lượng xung kích phòng chống thiên tai cấp xã để góp phần giảm thiểu thiệt hại. Đến hết năm 2020, toàn tỉnh có 111/115 xã đạt tiêu chí đảm bảo về phòng, chống thiên tai; 129/129 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh đã thành lập đội xung kích về phòng, chống thiên tai theo quy định.

Để phát huy hiệu quả Đề án Nâng cao nhận thức và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng, cần nâng cao năng lực cho lực lượng làm công tác phòng, chống thiên tai, cán bộ chính quyền các cấp về triển khai các hoạt. Đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, trang thiết bị phòng chống thiên tai, dự báo, cảnh báo thời tiết, thiên tai. Chú trọng công tác tuyên truyền, truyền thông phòng chống thiên tai đến mọi đối tượng trong cộng đồng; hướng dẫn người dân trực tiếp tham gia vào các hoạt động phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai trên địa bàn cư trú như: Diễn tập phòng chống thiên tai, đánh giá rủi ro thiên tai; xây dựng và nhân rộng mô hình xã đảm bảo đủ điều kiện đáp ứng yêu cầu phòng, chống thiên tai tại chỗ trong xây dựng nông thôn mới.