Từ đại hội đến đại hội
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II: Công khai hoạt động với tên gọi Đảng Lao động Việt Nam
Kể từ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ I (năm 1935), phong trào cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương đã giành nhiều thắng lợi to lớn. Nổi bật là cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đã khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Sau đó, đất nước ta lại can trường đứng lên đánh giặc Pháp xâm lược, bảo vệ nền độc lập.
Trong bối cảnh cuộc kháng chiến chống Pháp thu được nhiều thắng lợi, thế và lực của đất nước ta, của Đảng ta ngày càng lớn mạnh, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng họp từ ngày 11 đến 19-2-1951 tại xã Vinh Quang, huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang. Dự Đại hội có 158 đại biểu chính thức, 53 đại biểu dự khuyết thay mặt cho 766.000 đảng viên. Đại hội đánh dấu bước phát triển mới trong quá trình lãnh đạo và trưởng thành của Đảng ta, từ hoạt động bí mật dưới tên gọi Hội Nghiên cứu chủ nghĩa Mác ở Đông Dương ra hoạt động công khai.
Sau diễn văn khai mạc của đồng chí Tôn Đức Thắng, Đại hội đã nghiên cứu, thảo luận Báo cáo chính trị của đồng chí Hồ Chí Minh, Báo cáo Bàn về cách mạng Việt Nam của đồng chí Trường Chinh, Báo cáo về tổ chức và Điều lệ Đảng của đồng chí Lê Văn Lương và Báo cáo bổ sung về Mặt trận dân tộc thống nhất, chính quyền dân chủ nhân dân, quân đội nhân dân, kinh tế tài chính và về văn nghệ. Trong đó, Báo cáo chính trị của đồng chí Hồ Chí Minh là một văn kiện có giá trị thực tiễn và lý luận to lớn. Báo cáo tổng kết những kinh nghiệm phong phú của Đảng trong hơn 20 năm lãnh đạo cách mạng, vạch ra những phương hướng, nhiệm vụ đưa cuộc kháng chiến đi đến thắng lợi hoàn toàn. Báo cáo khẳng định đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện, lâu dài vì độc lập thống nhất, dân chủ của Đảng là đúng đắn, cuộc kháng chiến của nhân dân ta chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ nhất định thắng lợi.
Báo cáo Bàn về cách mạng Việt Nam của đồng chí Trường Chinh đã trình bày trước Đại hội toàn bộ đường lối cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân tiến lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, vạch ra 12 chính sách của Đảng trong cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân. Trong đó nhấn mạnh: Đẩy mạnh kháng chiến đến thắng lợi hoàn toàn, tiêu diệt bọn đế quốc xâm lược và bè lũ tay sai, làm cho nước Việt Nam hoàn toàn độc lập và thống nhất; thi hành từng bước chính sách ruộng đất, xóa bỏ các hình thức bóc lột phong kiến và nửa phong kiến; xây dựng, củng cố và phát triển chế độ dân chủ nhân dân về chính trị, kinh tế và văn hóa, chuẩn bị tiến lên giai đoạn cách mạng xã hội chủ nghĩa; củng cố Mặt trận dân tộc thống nhất chống đế quốc xâm lược; xây dựng và phát triển quân đội nhân dân; ra sức ủng hộ cách mạng Campuchia, Lào; tích cực góp phần vào cuộc đấu tranh vì hòa bình, dân chủ và độc lập dân tộc của nhân dân thế giới…
Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương gồm 19 ủy viên chính thức, 10 ủy viên dự khuyết. Bộ Chính trị gồm 7 ủy viên chính thức là các đồng chí: Hồ Chí Minh, Trường Chinh, Lê Duẩn, Hoàng Quốc Việt, Võ Nguyên Giáp, Phạm Văn Đồng, Nguyễn Chí Thanh. Đồng chí Hồ Chí Minh được bầu làm Chủ tịch Đảng và đồng chí Trường Chinh được bầu làm Tổng Bí thư.
Đại hội đã quyết nghị đưa Đảng ra hoạt động công khai với tên gọi mới là Đảng Lao động Việt Nam, thông qua Chính cương, Tuyên ngôn và Điều lệ mới của Đảng.
(Còn nữa)