Du lịchĐất và người Điện Biên

Thơm hương “khẩu háng” Điện Biên

10:32 - Thứ Tư, 18/01/2017 Lượt xem: 3161 In bài viết
ĐBP - Cữ tháng 10, tháng 11 hàng năm tiết trời đã tê lạnh vào mỗi sớm mai và khi chiều về; ai có dịp lên Điện Biên, ghé thăm gia đình dân tộc Thái đen ở các vùng: Tuần Giáo, Mường Ảng, Điện Biên, khách có thể được mời ăn món “khẩu háng” - món xôi nếp non thơm, dẻo đặc trưng của dân tộc Thái. Loại xôi này thường được ăn cùng vừng đen và thịt gà nướng, cá nướng giã làm thức chấm...

Nhưng không phải ai cũng có cái may mắn được thưởng thức món ăn dân tộc ấy bởi theo truyền thống của dân tộc Thái “khẩu háng” là món ăn quý, thường chỉ được các gia đình làm vào dịp lễ, tết, lễ cúng mừng cơm mới được tổ chức khi mùa gặt vừa xong. “Khẩu háng” được làm từ lúa nếp nương non. Loại lúa nương hạt rộng, trong được trồng ở vụ lúa mùa thì sẽ thơm, dẻo đậm hơn. Lúa nếp non được đồ sơ qua rồi giã, sàng sảy hết vỏ trấu để giữ lại những hạt gạo xanh lục nhạt tròn, săn chắc. Gạo qua sơ chế được phơi trong nắng nhẹ nên giữ được hương thơm, độ dẻo và vị ngọt thanh của lúa vừa vào trắc. Để có món “khẩu háng” ngon, người phụ nữ Thái phải thuần thục trong khâu chế biến. Đầu tiên là trộn hạt cốm với nước ấm để hạt cốm tơi, dẻo, ngậm đều nước. Việc trộn gạo tưởng đơn giản song quyết định phần lớn đến chất lượng xôi thành phẩm. Gạo đã được trộn đều được cho vào chõ gỗ đồ cho chín tới. Khi kiểm tra thấy hạt gạo nở phồng, mềm dẻo thì cho ra mâm (người Thái thường sử dụng mâm bằng gỗ để nhanh thoát hơi nước, xôi không bị ướt, không bị dính) xới tơi và cho vào ép khẩu (dụng cụ được đan bằng tre, nứa để đựng xôi - có tác dụng vừa tránh hấp hơi, vừa giữ nhiệt cho xôi).

Người Thái có nhiều cách thưởng thức món “khẩu háng”, mỗi cách lại có nét độc đáo riêng. Ví như có thể trộn “khẩu háng” với vừng đen đã được rang, giã nhỏ. Với cách này, ép xôi có màu xanh của cốm lẫn lấm tấm đen của hạt vừng, ăn vừa ngọt, thơm, vừa bùi. Hay có thể chấm “khẩu háng” cùng món chéo được làm từ các một số loại rau thơm, tỏi khô, ớt nướng, mắc khén giã nhuyễn.. Món chấm này có vị cay của tỏi, ớt, hương thơm lạ của rau thơm, mắc khén… khiến người được thưởng thức một lần là nhớ mãi. Cũng có khi, người Thái chấm “khẩu háng” bằng thức chấm được làm từ cá nướng gỡ bỏ xương giã nhuyễn, ăn có vị vừa ngọt, vừa ngậy, hoặc sang hơn là ăn cùng thịt gà nướng trên than hồng…

Hấp dẫn đến vậy, song rất khó để tìm được món “khẩu háng” tại các nhà hàng hoặc ngoài chợ. Khách đến Điện Biên hãy ghé thăm các bản người Thái, đúng dịp, đúng mùa sẽ được chủ nhà mời thưởng thức món “khẩu háng” - như là một cách để khoe và để cảm ơn những người rất quý và trân trọng món ăn đặc trưng của dân tộc mình. Và dường như ai đã một lần thưởng thức “khẩu háng” hẳn sẽ khó quên hương vị món ăn đặc sắc này.

Giáng Vân
Bình luận
Back To Top