Băn khoăn yêu cầu giáo viên biên soạn, xây dựng ngân hàng câu hỏi thi trên mạng

Tập huấn cán bộ quản lý và giáo viên THPT lớp 10,11 về kỹ thuật xây dựng ma trận đề và biên soạn câu hỏi trắc nghiệm khách quan.

Công văn do Vụ trưởng Giáo dục trung học Vũ Đình Chuẩn ký đề nghị các sở chỉ đạo các cơ sở giáo dục trung học tổ chức và hướng dẫn giáo viên tham gia biên soạn câu hỏi, xây dựng ngân hàng câu hỏi đề thi trên mạng “trường học kết nối”. Trong đó, câu hỏi phải được xây dựng theo bốn mức độ gồm: Nhận biết (nhắc lại hoặc mô tả đúng kiến thức, kỹ năng đã học); thông hiểu (diễn đạt đúng kiến thức hoặc mô tả đúng kỹ năng đã học bằng ngôn ngữ theo cách của riêng mình, phân tích, giải thích, so sánh, áp dụng trực tiếp kiến thức, kỹ năng đã biết để giải quyết các tình huống, vấn đề học tập); vận dụng (kết nối và sắp xếp lại các kiến thức, kỹ năng đã học để giải quyết thành công tình huống, vấn đề trương tự tình huống, vấn đề đã học); vận dụng cao (vận dụng được các kiến thức, kỹ năng để giải quyết các tình huống, vấn đề mới, không giống với những tình huống, vấn đề đã được hướng dẫn; đưa ra những phản hồi hợp lý trước một tình huống, vấn đề mới trong học tập hoặc trong cuộc sống). Nội dung câu hỏi được biên soạn phải bảo đảm tính khoa học, chính xác, phù hợp với lứa tuổi học sinh; không biên soạn câu hỏi kiểm tra, đánh giá những nội dung, bài tập câu hỏi vượt quá mức độ cần đạt về kiến thức, kỹ năng của chương trình giáo dục phổ thông hiện hành.

Để tổ chức thực hiện, Bộ GD-ĐT tổ chức tập huấn cho cán bộ quản lý và giáo viên cốt cán của các địa phương với mỗi sở là 22 người, trong đó có 20 giáo viên cốt cán, giàu kinh nghiệm, đang dạy lớp 12 các môn Toán, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân, tiếng Anh, tiếng Pháp. Công tác tập huấn được triển khai trong 12 ngày gồm tập huấn trực tiếp thông qua việc tập trung giáo viên các tỉnh và tập huấn trực tuyến qua mạng. Toàn bộ các cán bộ, giáo viên được tập huấn phải mang theo máy tính xách tay có kết nối internet, sách giáo khoa lớp 12 và tài liệu phục vụ biên soạn câu hỏi kiểm tra, đánh giá. Dự án phát triển giáo dục THPT giai đoạn 2 của Bộ GD-ĐT sẽ chịu trách nhiệm kinh phí cho công tác tập huấn trực tiếp. Đối với các sở GD-ĐT sẽ triển khai tập huấn tại địa phương và các trường tổ chức sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn để xây dựng ngân hàng câu hỏi thi trực tuyến.

Mặc dù yêu cầu việc biên soạn câu hỏi, ngân hàng đề thi được xác định nhằm mục đích nâng cao năng lực cho giáo viên nhưng gây nhiều băn khoăn cho các địa phương và giáo viên. Bởi việc biên soạn, xây dựng ngân hàng câu hỏi đòi hỏi phải có máy tính xách tay là rất khó thực hiện. Mặc khác, cơ chế cho việc sử dụng các câu hỏi và ngân hàng đề của giáo viên ra sao. Ngân hàng câu hỏi có là một kênh tham khảo để lấy làm đề thi trong kỳ thi THPT quốc gia hay không; bản quyền các câu hỏi, ngân hàng đề thi ra sao, tiết kiệm cho ngân sách như thế nào. Bởi vì chỉ riêng việc biên soạn ngân hàng câu hỏi, ra đề thi THPT quốc gia năm 2016 của Bộ GD-ĐT đã tiêu tốn 15 tỷ đồng; thuê địa điểm xây dựng ma trận và ra đề thi minh họa năm 2017 tiêu tốn hơn 421 triệu đồng và thuê địa điểm tổ chức ra đề thi, chấm thi THPT quốc gia năm 2017 tiêu tốn hơn 4,2 tỷ đồng.