TX. Mường Lay phát huy thế mạnh vùng bán ngập

Nông dân TX. Mường Lay thu hoạch lúa trên đất bán ngập lòng hồ Thủy điện Sơn La.

Dưới cái nắng chiều oi ả, cùng với các hộ khác trong bản, gia đình bà Lò Thị Thành, bản Quan Chiên, (phường Na Lay) đang thu hoạch diện tích lúa còn lại trên đất bán ngập. Từ vùng đất sản xuất cũ bạc màu, gia đình bà Thành được giao 1.600m² đất bán ngập, sau mỗi mùa nước rút để lại một lớp phù sa bám đọng phì nhiêu, màu mỡ lại phù hợp với khung mùa vụ. Bởi vậy, khi canh tác cây lúa trên diện tích này gia đình bà không tốn nhiều công chăm sóc mà chỉ cần phòng trừ sâu bệnh và bón phân cân đối để cây lúa phát triển. Nhờ lựa chọn được cơ cấu giống hợp lý nên năm nào cũng vậy, dù chỉ gieo trồng 1 vụ nhưng gia đình bà Thành vẫn đảm bảo được lương thực. Riêng năm nay trên diện tích đất bán ngập gia đình bà thu được 1,2 tấn thóc.

Anh Lường Văn Hoàn, Trưởng bản Nậm Cản, phường Na Lay cho biết: Sau khi tái định cư (TÐC) Thủy điện Sơn La, bản Nậm Cản được giao 10ha đất bán ngập để chia cho 79 hộ TÐC nông nghiệp, trong đó có hơn 3ha sản xuất lúa 2 vụ còn lại chỉ sản xuất được 1 vụ do bị ngập nước. Tại các cuộc họp đã vận động, hướng dẫn bà con tận dụng lợi thế từ hồ Thủy điện Sơn La, vì thế năm nào cũng vậy trên diện tích được giao này các hộ đều đảm bảo được lương thực tại chỗ, đời sống của bà con ngày càng ổn định.

Hiệu quả từ sản xuất trên đất bán ngập góp phần giúp người dân yên tâm lao động sản xuất, xong do bị phụ thuộc vào tiến trình tích nước và rút nước của hồ thủy điện nên người dân không chủ động được mùa vụ. Do đó, vụ chiêm năm nay trên diện tích đất bán ngập bà con xuống giống trái vụ, phần nào ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng. Vụ này xã Lay Nưa có 28ha lúa bán ngập cho thu hoạch, qua định sản thì năng suất đạt 52,8 tạ/ha, sản lượng đạt 145,8 tấn, giảm 4% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân do chậm thời vụ nên sâu bệnh hại phát triển, nhất là bệnh lùn sọc đen, bạc lá ở phần lớn diện tích lúa Bắc thơm số 7, bọ xít đen gây hại thời điểm lúa trỗ bông, hơn nữa cơ cấu giống cũng phải lựa chọn là giống ngắn ngày để đảm bảo đủ thời gian thu hoạch.

Vụ chiêm muộn năm nay, toàn thị xã có 60ha đất bán ngập được người dân đưa vào sản xuất, trong đó chủ yếu là cấy lúa. Tuy nhiên, theo đánh giá của cơ quan chuyên môn thì trong 3 năm trở lại đây, việc tích nước lòng hồ Thủy điện Sơn La trên địa bàn TX. Mường Lay luôn có những biến động và sớm hơn khoảng 10 - 20 ngày so với trước đây. Ðiều này ảnh hưởng không nhỏ đến việc canh tác lúa mùa trên vùng đất bán ngập và chuyện thu hoạch sớm khi lúa vẫn còn xanh là chuyện đã từng xảy ra. Ông Trần Văn Ngạn, Phó trưởng Phòng Kinh tế thị xã cho biết: Ðể giúp người dân canh tác bền vững trên đất bán ngập, thị xã đã đưa ra nhiều giải pháp khuyến khích người dân như: Ða dạng các loại cây trồng ngắn ngày, phù hợp với thời điểm tích nước của lòng hồ đồng thời thường xuyên cập nhật tiến độ tích nước để khuyến cáo người dân xuống các loại giống ngắn ngày, đảm bảo được thu hoạch trước khi nước dâng...

Mặc dù còn có những khó khăn và thách thức, song với những giải pháp cùng sự định hướng, năng động, tích cực của người dân, TX. Mường Lay sẽ sớm giải quyết được vấn đề thiếu đất phục vụ sản xuất, canh tác hiệu quả góp phần ổn định cuộc sống người dân tái định cư theo hướng bền vững.

Bài, ảnh: Thu Hường

(Ðài TT-TH TX. Mường Lay)