Vỡ kế hoạch trồng rừng do thiếu vốn

Người dân xã Mường Lạn, huyện Mường Ảng chăm sóc rừng trồng.

Chủ đầu tư nợ dân tiền trồng rừng

Năm 2018, kế hoạch toàn tỉnh trồng mới 400ha rừng phòng hộ tại các huyện: Mường Nhé, Tuần Giáo, Mường Ảng, Ðiện Biên, Mường Chà, Tủa Chùa. Tổng kinh phí dự kiến là 12,54 tỷ đồng. Kết thúc mùa trồng rừng năm 2018, các địa phương không hoàn thành kế hoạch giao, toàn tỉnh đạt 67% kế hoạch; đã nghiệm thu 131,78ha. Nguyên nhân không đạt kế hoạch là do nguồn vốn phân bổ chậm nên các địa phương triển khai chậm; đến thời điểm này, 100% diện tích rừng trồng mới đã được nghiệm thu vẫn chưa có kinh phí thanh toán cho người dân.

Huyện Mường Chà được UBND tỉnh giao kế hoạch trồng mới 30ha rừng phòng hộ trong năm 2018. Ðể đảm bảo tiến độ trồng rừng phòng hộ theo đúng kế hoạch, ngay từ đầu năm, UBND huyện chỉ đạo Ban Quản lý Rừng phòng hộ huyện và UBND 2 xã: Mường Tùng và Sa Lông đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân chuẩn bị tốt những điều kiện cần thiết cho vụ trồng rừng mới. Kết thúc mùa trồng rừng, huyện Mường Chà cơ bản hoàn thành kế hoạch, trong đó xã Sa Lông trồng được 6,21ha và Mường Tùng trồng 22ha.

Ông Nguyễn Quốc Thắng, Phó Giám đốc Ban Quản lý Rừng phòng hộ huyện Mường Chà cho biết: Năm 2018, nguồn vốn trồng rừng phân bổ chậm, đơn vị vừa làm vừa đợi vốn, trước hết là triển khai công tác tuyên truyền, vận động; rà soát các diện tích có thể đưa vào trồng rừng phòng hộ đợi khi vốn được bố trí, Ban mới triển khai thực hiện các bước tiếp theo. Sau đó, UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ trồng rừng, Ban đã đôn đốc các xã trồng được 28,21ha (đạt 94% kế hoạch) với tổng kinh phí khoảng 1 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay, nguồn vốn này vẫn chưa được phân bổ để chi trả cho các hộ dân góp đất trồng rừng. Ban Quản lý Rừng phòng hộ huyện đã có nhiều văn bản gửi các đơn vị liên quan nhưng đến nay vẫn chưa có câu trả lời chính xác bao giờ mới có tiền để trả cho người dân.

Bản Tin Tốc, xã Mường Tùng (huyện Mường Chà) tham gia trồng 100% diện tích rừng phòng hộ xã đăng ký với Ban Quản lý Rừng phòng hộ huyện. Ông Lò Văn Piến, Trường bản Tin Tốc cho biết: Khi Ban Quản lý Rừng phòng hộ huyện triển khai kế hoạch trồng rừng tại bản, người dân rất đồng thuận, gần như cả bản đều đăng ký trồng rừng. Trong quá trình thực hiện, bà con tuân thủ đúng quy trình, hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật nên tỉ lệ cây sống đạt trên 85% và 100% diện tích đều đã được nghiệm thu, đủ điều kiện thanh toán. Tuy nhiên, đã hơn 1 năm nhưng người dân chưa được chi trả tiền trồng rừng.

Tương tự huyện Mường Chà, năm 2018, huyện Tuần Giáo được giao chỉ tiêu trồng 70ha rừng phòng hộ. Kết thúc mùa trồng rừng, toàn huyện thực hiện được 73,1ha nhưng đến nay toàn bộ khối lượng trên vẫn chưa được bố trí vốn để thanh toán. Ông Phạm Quốc Huy, Giám đốc Ban Quản lý Rừng phòng hộ huyện Tuần Giáo cho biết: Chủ đầu tư dự án đang nợ người dân gần 2 tỷ đồng. Tại các cuộc tiếp xúc cử tri, họp UBND huyện, lãnh đạo các xã nhiều lần kiến nghị về việc chậm chi trả tiền trồng rừng cho người dân. Cũng có nhiều trường hợp người dân lên tận trụ sở của Ban kiến nghị. Việc chậm chi trả tiền cho người dân dẫn đến hệ lụy là những diện tích rừng trồng năm 2018 theo đúng quy trình đang là giai đoạn chăm sóc năm thứ 2 nhưng người dân bỏ bê, không quan tâm chăm sóc, bảo vệ, làm giảm hiệu quả các dự án trồng rừng.

Tại kỳ họp thứ 10, HÐND tỉnh khóa XIV vừa qua, ông Bùi Minh Hải, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có phần trả lời về những khó khăn tồn đọng trong thực hiện kế hoạch trồng rừng phòng hộ năm 2018. Trong đó, đề nghị UBND tỉnh sớm phân bổ nguồn kinh phí để chi trả cho người dân diện tích rừng trồng đã được nghiệm thu. Tuy nhiên, đến nay tỉnh vẫn chưa bố trí được nguồn kinh phí.

Không triển khai kế hoạch năm 2019

Theo Quyết định số 1168/QÐ-UBND, ngày 10/12/2018 về giao chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh năm 2019, toàn tỉnh được giao trồng mới 120ha rừng phòng hộ. Trong đó: Huyện Ðiện Biên 10ha, Tuần Giáo 50ha, Mường Chà 30ha và Mường Ảng 30ha. Ðến thời điểm tháng 4/2019, các địa phương, đơn vị đã phối hợp tuyên truyền, vận động người dân tham gia trồng rừng và tổ chức khảo sát, đo đạc thiết kế được 60/120ha (trong đó: huyện Ðiện Biên 10ha, Tuần Giáo 20ha và Mường Ảng 30ha). Tuy nhiên, sau đó các đơn vị đều dừng triển khai kế hoạch trồng rừng năm 2019 do không có vốn.

Bà Mai Hương, Chi cục phó Chi cục Lâm nghiệp cho biết: Theo Quyết định số 2118/QÐ-BKHÐT, ngày 31/12/2018 của Bộ Kế hoạch và Ðầu tư về việc giao chi tiết kế hoạch vốn đầu tư, vốn ngân sách Nhà nước năm 2019, các dự án bảo vệ và phát triển rừng cấp huyện thuộc chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững tỉnh Ðiện Biên năm 2019 không được bố trí vốn. Ðể tháo gỡ khó khăn, ngày 21/2/2019, UBND tỉnh đã có Tờ trình số 433/TTr-UBND về việc đề nghị bổ sung vốn để thực hiện chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững năm 2019 gửi các Bộ: Tài chính, Kế hoạch và Ðầu tư, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Song đến nay tỉnh vẫn chưa nhận được ý kiến phúc đáp. Do không được bố trí vốn trong khi nguồn vốn năm 2018 chưa được thanh toán nên các huyện đều dừng triển khai công tác trồng rừng năm 2019.

Cũng tại kỳ họp thứ 10, HÐND tỉnh khóa XIV, nhiều đại biểu cho rằng: Nếu không có vốn trồng mới rừng phòng hộ, tỉnh nên điều chỉnh bỏ chỉ tiêu trồng rừng phòng hộ tập trung trong quyết định giao chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh năm 2019. Về vấn đề này, bà Mai Hương, Chi cục phó Chi cục Lâm nghiệp cho biết thêm: Rất khó để tỉnh điều chỉnh kế hoạch trồng rừng vì trong nguồn vốn trung hạn giai đoạn 2016 - 2020 phân bổ cho tỉnh để thực hiện mục tiêu phát triển rừng đến nay vẫn còn hơn 10 tỷ đồng. Nếu tỉnh không giao kế hoạch cho các huyện thực hiện thì số tiền trên không thể giải ngân và sẽ bị Trung ương thu hồi. Cái khó nhất hiện nay là Bộ Kế hoạch và Ðầu tư chưa phân quyền cho tỉnh. Hiện nay, Bộ giao nguồn vốn trung hạn sau đó hàng năm lại giao vốn chi tiết cho từng năm. Trong khi đó, UBND tỉnh ban hành quyết định giao chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh hàng năm thường trước thời điểm Bộ Kế hoạch và Ðầu tư giao vốn nên tỉnh không thể chủ động, không xác định được chỉ tiêu nào được cấp vốn, chỉ tiêu nào không được cấp.