Vì sao số ca COVID-19 tăng chóng mặt ở quốc gia siêu tiêm chủng Israel

Israel khởi động chiến dịch tiêm chủng quốc gia hồi tháng 12/2020 và là một trong những nước có tỉ lệ tiêm vaccine phòng COVID-19 cao nhất thế giới.

Tuy nhiên, những ngày gần đây, quốc gia 9 triệu dân liên tục ghi nhận hàng nghìn ca mắc mới mỗi ngày (21/8: 8.331 ca, 22/8: 6.668 ca; 23/8: 9.948 ca; 24/8: 10.087 ca).

Theo dữ liệu cập nhật trên trang thống kê Worldometers, tổng số ca nhiễm COVID-19 tại Israel tính đến trưa ngày 26/8 đã vượt ngưỡng 1,01 triệu ca. Với 10.087 ca ghi nhận hôm 24/8 là mức kỷ lục từng được ghi nhận kể từ đỉnh dịch hồi tháng 1/2021.

Lượng bệnh nhân ở Israel bắt đầu tăng vọt trở lại kể từ nửa cuối tháng 6/2021 do sự xâm nhập của biến chủng Delta, sau khi chạm đáy 0 trường hợp mới vào ngày 8/6. Theo AP, diễn biến dịch ngày càng phức tạp buộc chính quyền Israel trì hoãn mục tiêu mở cửa du lịch vào ngày 1/8.

Lãnh đạo 7 “bệnh viện công” ở Israel ngày 22/8 khẳng định đội ngũ nhân viên y tế tại các cơ sở điều trị này đã đạt đến mức giới hạn. Các cơ sở y tế được gọi là “bệnh viện công” ở Israel là những tổ chức độc lập hoạt động chủ yếu bằng các khoản tài trợ, khác với hệ thống trực tiếp thuộc sở hữu và nhận tài trợ từ Chính phủ hay các quỹ y tế. 7 cơ sở này có khả năng chăm sóc y tế cho khoảng 2 triệu người, chiếm gần 20% dân số Israel.

Vì sao số ca nhiễm mới gia tăng?

Khoảng 25% dân số Israel dưới 12 tuổi mà hiện trẻ em dưới 12 tuổi chưa được phép tiêm vaccine COVID-19 ở Israel. Do đó, tỉ lệ tiêm chủng tính trên toàn dân ở nước này hiện chỉ là khoảng 60% (trong số này đã bao gồm một tỉ lệ nhỏ trẻ em dưới 12 tuổi mắc các bệnh lý nguy cơ cao nên đã được phép tiêm chủng). Như vậy là ngay cả với những chủng cũ từ năm ngoái, 60% dân số tiêm chủng vẫn là chưa đủ để đạt miễn dịch cộng đồng.

Trong khi đó, biến thể Delta càn quét khắp thế giới từ tháng 4 đến nay lại dễ lây lan hơn các chủng trước rất nhiều. Nó có hệ số lây nhiễm cơ bản (R0) là 6,4, có nghĩa là trung bình một người bị nhiễm sẽ lây nhiễm cho 6,4 người khác nếu không có các biện pháp hạn chế và tiêm chủng. Trong khi nếu so sánh với biến thể lưu hành vào năm 2020 từng gây ra làn sóng dịch ở Australia thì biến thể đó chỉ có R0 là 2,5.

Hơn 70% trường hợp nhiễm Delta phát sinh do lây truyền không có triệu chứng, điều này khiến việc kiểm soát cũng trở nên khó khăn hơn.

Việc Israel bỏ các biện pháp y tế công cộng quá sớm cũng được cho là nguyên nhân dẫn đến việc gia tăng các ca nhiễm mới. Nước này đã dỡ bỏ các hạn chế, bao gồm cả các hạn chế di chuyển và các quy định về đeo khẩu trang, vào tháng 6.

Còn theo Thủ tướng Israel Naftali Bennett, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự gia tăng số ca nhiễm mới xuất hiện ở cả những người Israel thuộc độ tuổi trung niên đã tiêm 2 mũi vào đầu năm, nhưng chưa tiêm liều vaccine tăng cường.

Bộ Y tế Israel đang quyết liệt thúc đẩy chương trình tiêm mũi vaccine thứ 3 cho người cao tuổi. Đến nay đã có 1.201.254 người được tiêm mũi thứ 3, bao gồm 55% người ở độ tuổi 60-69, 72% ở độ tuổi 70-79, 68% ở độ tuổi 80-89 và 62% người trên 90 tuổi. Từ hôm 13/8, Israel bắt đẩu triển khai tiêm mũi bổ sung cho người dân ở độ tuổi từ 50-59, đến nay đã đạt khoảng 26%. Ngay trong ngày 19/8, nước này cũng đã quyết định hạ độ tuổi tối thiểu tiêm mũi thứ 3 xuống còn 40 tuổi. 

Israel cũng thông báo sẽ tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho học sinh tại sân trường trong bối cảnh các trường học dự kiến khai giảng theo đúng lịch dù số ca mắc COVID-19 đang tăng mạnh.

Thông báo của chính phủ nêu rõ học sinh sẽ được tiêm vaccine trong giờ học nhưng với sự cho phép của phụ huynh, đồng thời xác nhận các trường học sẽ bắt đầu mở lại từ ngày 1/9. Các lãnh đạo Israel cho biết đang nỗ lực triển khai biện pháp cần thiết để tránh phải đóng cửa các trường học do đại dịch COVID-19. Thống kê cho thấy khoảng 30% số trẻ em từ 12-15 tuổi tại Israel đã được tiêm đủ liều vaccine, ít hơn nhiều so với các nhóm tuổi khác.

Trong khi đó, theo kế hoạch mở lại trường học, xét nghiệm kháng thể với virus SARS-CoV-2 sẽ được tiến hành với toàn bộ khoảng 1,4 triệu học sinh từ 3-12 tuổi, nhóm đối tượng vẫn chưa được tiêm phòng. Các học sinh trong độ tuổi này sẽ cần mang theo giấy có ý kiến phụ huynh đồng ý để được làm xét nghiệm vào ngày đầu tiên trở lại trường. Bên cạnh đó, 70% số học sinh các trường trung học tại những thành phố có tỉ lệ lây nhiễm cao sẽ phải được tiêm vaccine, nếu không sẽ chuyển sang hình thức học trực tuyến.