Đổi mới phương thức quảng bá, giới thiệu sách

Quảng bá sách ngày càng được quan tâm

Nhiều người có xu hướng tìm sách thông qua những trang tin, bài báo về sách, trên website của các đơn vị làm sách, qua mạng xã hội... Do đó, ngoài nội dung và hình thức trình bày thì khâu quảng cáo, giới thiệu sách mang ý nghĩa quan trọng. Trong thực tế, có những đầu sách tốt nhưng do chưa có kênh truyền thông hiệu quả nên không được công chúng biết đến rộng rãi.

Trên website bán sách online Amazon, dưới hình ảnh mỗi cuốn sách đều có phần đánh giá của người đọc, người mua trước để người sau có thể tham khảo. Tại Việt Nam, các kênh bán sách online đang áp dụng hình thức này, cho phép người đọc bình luận và đánh giá đối với mỗi cuốn sách. Nắm bắt nhu cầu của độc giả, một số đơn vị làm sách chú trọng hoạt động marketing tác giả - tác phẩm. Các sự kiện được tổ chức bằng phương thức ofline và online, giúp thông tin về tác phẩm phong phú hơn, độ bao phủ rộng hơn.

Bộ phận truyền thông của các đơn vị làm sách phối hợp với nhiều cơ quan báo chí để giới thiệu các đầu sách tốt; các trang facebook, YouTube và website của các nhà xuất bản được khai thác triệt để. Có những đơn vị xuất bản sở hữu hàng chục hội nhóm yêu sách, review sách với hàng chục nghìn người theo dõi và tương tác, thông tin về sách được cập nhật nhanh chóng, thường xuyên. Sử dụng “thương hiệu” của một cá nhân cụ thể làm “bệ đỡ” nhằm làm tăng uy tín của tác phẩm được giới thiệu cũng là cách làm thường thấy ở các đơn vị xuất bản. Người đọc chú ý tới tác phẩm nhiều hơn khi tiếp cận ý kiến tổng quan, lời đánh giá khái quát của các chuyên gia, người nổi tiếng.

Bằng những cách thức ấy, sách đang được marketing ngày một chuyên nghiệp hơn. Nhưng những ý kiến về sách tốt, sách hay này đa phần đều mang tính một chiều.

Đa dạng hóa hình thức quảng bá

Nhận định sách tốt, sách hay không dễ thuyết phục người đọc, bởi những người có nhu cầu khác nhau, độ tuổi khác nhau sẽ có cách tiếp cận sách khác nhau. Đó là tính đa dạng của nhu cầu tri thức. Một cuốn sách có thể tốt, hay với người này nhưng chưa chắc đã thu hút người khác nếu không nói đúng, trúng vấn đề mà họ quan tâm. Nhiệm vụ của người làm marketing sách là gửi những thông điệp mang tính hấp dẫn về sách đến với càng nhiều người đọc càng tốt. Đó là một trong những cách đổi mới phương thức quảng bá sách mà những người làm xuất bản cần hướng tới.

Tính tồn tại, giá trị của một tác phẩm được đo đếm bằng chiều sâu, bằng đời sống phong phú của nó sau xuất bản. Một bản thảo được in ra chưa thể gọi là tác phẩm khi chưa có sự tham dự của người đọc. Cấp độ khác, sự tham dự của người đọc càng phong phú, sôi động bao nhiêu thì tác phẩm ấy càng có sức sống và giá trị bấy nhiêu. Bởi vì một thông điệp, kiến thức được viết ra không bó hẹp, định khuôn trong tư tưởng, trong trường hiểu biết của tác giả, người viết ra nó, mà còn cần sự tham chiếu của người đọc. Phương thức mới của quảng bá sách phải chú trọng vấn đề này, càng tạo được dư luận phong phú đối với một cuốn sách thì càng tốt.

Theo anh Đinh Huy, Giám đốc truyền thông Công ty sách AZ, nội dung và chất lượng sách vẫn là yếu tố quan trọng nhất và là yếu tố cốt lõi của hoạt động marketing. Một cuốn sách chất lượng, được truyền thông với mức đầu tư lớn thì sẽ bán được năm này qua năm khác. Vì thế, việc chú trọng phân bổ ngân sách truyền thông cho một số đầu sách đặc thù là điều cần thiết, góp phần vào thành công của chiến lược marketing.

Một phương diện khác cũng cần được bàn đến, đó là độ phủ của một cuốn sách đối với công chúng. Truyền thông, marketing tốt rồi thì phải có hệ thống phát hành online và ofline đủ mạnh. Ngoài việc bán sách qua các kênh phát hành truyền thống như nhà sách, hiệu sách thì các kênh bán hàng trực tuyến nên được áp dụng đồng bộ.

Điểm yếu nhất của công tác quảng bá sách hiện nay là chi phí cho truyền thông thấp. Nên chăng, các đơn vị làm sách cần chú trọng xây dựng, phát triển cộng đồng review sách, đội ngũ này càng phong phú bao nhiêu thì người đọc càng có nhiều kênh tham chiếu hấp dẫn bấy nhiêu. Nếu có thể, nên chi trả nhuận bút hoặc tặng thưởng cho những bài giới thiệu sách chất lượng. Hãy biến việc giới thiệu sách thành một nghề, để cộng đồng giới thiệu sách hoạt động sôi động, phong phú hơn. Đặc biệt, cần kêu gọi các chuyên gia tham gia giới thiệu sách, thậm chí “biến” việc giới thiệu sách thành một nhiệm vụ xã hội bên cạnh việc nghiên cứu.

Xét cho cùng, với mỗi cuốn sách, trải nghiệm của mỗi người đọc là khác nhau và việc giới thiệu sách chỉ mang tính định hướng, tham khảo, không thể mang tính một chiều. Bởi thế, đổi mới cách thức giới thiệu sách, đa dạng hóa hình thức giới thiệu chính là nhằm mang tới cái nhìn đa chiều cho bạn đọc khi tiếp xúc với một cuốn sách.