Cơ quan chức năng nói gì?

Qua tìm hiểu được biết, các đơn vị khai thác cát tại đây là Công ty TNHH Hoàng Ánh (Cty Hoàng Ánh) và Doanh nghiệp Xây dựng tư nhân Duy Hồng (DN Duy Hồng) đều có trụ sở tại Tủa Chùa. Trao đổi với phóng viên qua điện thoại, ông Nguyễn Ðỗ Nghị, Giám đốc DN Duy Hồng cho biết: Chúng tôi đang làm thủ tục xin cấp phép thì tỉnh yêu cầu đình chỉ nên doanh nghiệp đã dừng việc khai thác và rút hết máy móc rồi. Các điểm hiện vẫn đang khai thác là của dân hay của ai thì tôi không biết! Còn bà Bùi Thị Tấm đại diện Cty Hoàng Ánh thì lại khẳng định: Tỉnh đã cho chủ trương rồi và chúng tôi đang tiếp tục hoàn thiện hồ sơ để xin cấp phép... còn việc tỉnh yêu cầu đình chỉ ai, ở đâu thì chúng tôi không biết!

Khu vực khai thác cát trái phép tại bản Nà Áng, xã Mường Báng vẫn đang hoạt động.

Trao đổi về vấn đề này, ông Lò Văn Nắm, Chủ tịch UBND xã Mường Báng cho biết: Tình trạng khai thác cát trái phép ở đây đã diễn ra từ nhiều năm nay, gây bức xúc trong dư luận cũng như phức tạp về an ninh trật tự trên địa bàn. Tuy nhiên, khi xã có kiến nghị lên huyện thì được lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường trả lời là các đơn vị họ đang làm hồ sơ xin cấp phép... Ông Nắm cũng cho biết ông đã 2 lần đi cùng đoàn kiểm tra liên ngành của huyện và đều khẳng định các điểm khai thác cát, sỏi này không có giấy phép hoạt động.

Ông Nguyễn Trung Thành, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường cũng xác nhận: Từ năm 2016 đến nay chúng tôi đã 2 lần đi kiểm tra tại khu vực khai thác cát trên sông Nậm Mức thuộc địa phận xã Mường Báng. Ðoàn kiểm tra đã ghi nhận các sai phạm, yêu cầu các đơn vị dừng khai thác, tuy nhiên không đưa ra bất kỳ hình thức xử lý nào. Ông Thành giải thích: Hiện nay trên địa bàn huyện Tủa Chùa chưa có tổ chức, cá nhân nào được cấp phép hoạt động khai thác cát, sỏi làm vật liệu xây dựng thông thường. Do vậy, huyện cũng có chủ trương tạo điều kiện cho doanh nghiệp khảo sát, lập đề án thăm dò khoáng sản cát, sỏi trên lòng sông Nậm Mức làm vật liệu xây dựng thông thường nhằm đáp ứng nhu cầu xây dựng các công trình của Nhà nước cũng như của nhân dân trên địa bàn... Tuy nhiên, theo tìm hiểu của phóng viên thì 2 lần kiểm tra mà ông Lò Văn Nắm và ông Nguyễn Trung Thành nói đến đều do Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì theo đề nghị của DN Duy Hồng và Cty Hoàng Ánh về việc cho chủ trương khảo sát thực địa, lập đề án thăm dò khoáng sản cát, sỏi lòng sông Nậm Mức làm vật liệu xây dựng thông thường vào các ngày 25/8/2007 và 3/10/2007, ngoài ra không có đợt kiểm tra nào khác.

Như vậy có thể khẳng định, việc các doanh nghiệp khai thác cát, sỏi trên sông Nậm Mức thuộc địa phận xã Mường Báng suốt mấy năm nay là hoàn toàn trái phép. Việc để các công ty, doanh nghiệp khai thác cát, sỏi trái phép trên sông Nậm Mức trong một thời gian dài như vậy đã thể hiện sự buông lỏng trong quản lý tài nguyên, khoáng sản của các cấp chính quyền địa phương; làm thất thu ngân sách Nhà nước, thất thoát nguồn tài nguyên, khoáng sản. Bên cạnh đó, việc khai thác cát sỏi tự do của doanh nghiệp đã tác động xấu đến môi trường, thay đổi dòng chảy của sông Nậm Mức dẫn đến nguy cơ sạt lở hai bên bờ và ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của gần 200 hộ dân bản Háng Tơ Mang và Nà Áng. Do đó, các cấp chính quyền và cơ quan chức năng cần nhanh chóng có những biện pháp xử lý nghiêm khắc và dứt điểm.