Bài 2: Buông lỏng quản lý, chậm xử lý sai phạm
ĐBP - Liên tục để xảy ra các vụ việc sai phạm liên quan đến lĩnh vực đất đai, trách nhiệm đến từ nhiều phía, trong đó phải kể đến sự buông lỏng quản lý, thiếu quyết liệt, chậm trễ trong quá trình xử lý sai phạm của chính quyền địa phương.
Liên quan đến việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp (đất trồng lúa nương) sang đất phi nông nghiệp (kinh doanh các loại hình dịch vụ giải trí) của gia đình ông Vũ Đức Vọng tại bản Nà Pán, xã Mường Nhé, dù đã được xác định sai phạm rõ ràng nhưng UBND xã không đủ thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính theo Nghị định 91/2019/NĐ-CP ngày 19/11/2019 của Chính phủ nên tháng 6/2020 UBND xã đã báo cáo UBND huyện xử lý. Đã hơn 1 năm trôi qua nhưng sai phạm này vẫn chưa được xử lý. Thậm chí gia đình ông Vũ Đức Vọng còn ngang nhiên hoạt động các loại hình dịch vụ giải trí sau khi chuyển đổi mục đích từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp trái phép.
Về phía UBND huyện Mường Nhé, sau khi nhận được Báo cáo số 47/BC-UBND, ngày 23/6/2020 về việc tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp của hộ ông Vũ Đức Vọng, ngày 1/7/2020, UBND huyện đã thành lập tổ công tác để kiểm tra xác minh hiện trạng sử dụng đất tại khu vực hộ ông Vũ Đức Vọng đã chuyển đổi sai mục đích. Tại biên bản được lập lúc 8 giờ 30 phút cùng ngày do ông Thào A Dế, Phó Chủ tịch UBND huyện làm tổ trưởng tổ công tác, thể hiện: Thửa đất hộ ông Vũ Đức Vọng đang sử dụng chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tổng diện tích sử dụng là 7.655m2. Mục đích sử dụng đất tại thời điểm kiểm tra: bể bơi 292,03m2; hành lang bể 117,21m2; nhà chòi 84,45m2; khoảng ngồi nghỉ 24,41m2; nhà chính 178,6m2; chỗ để ô tô 6,96m2; nhà gỗ 62,22m2; hiên nhà 30,5m2; bếp và khu chăn nuôi 143,30m2. Diện tích trồng cây lâu năm là 6.707,13m2. Tại biên bản xác định sai phạm của tổ công tác UBND huyện là vậy, nhưng đến nay sự việc vẫn chưa được giải quyết.
Để rộng đường dư luận, phóng viên đã liên hệ ông Thào A Dế, Phó Chủ tịch UBND huyện, tổ trưởng tổ công tác xác minh hiện trạng sử dụng đất tại khu vực hộ ông Vũ Đức Vọng tìm hiểu nguyên nhân vì sao đến nay sai phạm của hộ ông Vọng vẫn chưa được xử lý và dừng hoạt động thì ông Dế từ chối trả lời; đồng thời đề nghị phóng viên trao đổi vấn đề này với lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện. Tuy nhiên, trả lời phóng viên, ông Quàng Văn Hòa, Phó trưởng phòng phụ trách Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện cho biết: “Vừa rồi do bận nhiều việc quá nên chưa tham mưu cho huyện giải quyết được. Hiện anh em vẫn đang trong quá trình tổng hợp, khi nào tổng hợp xong sẽ tham mưu huyện xử lý theo chức năng, nhiệm vụ”. Dù nói là đang tổng hợp, song ông Hòa cũng không khẳng định đến bao giờ, khi nào sẽ hoàn tất việc tổng hợp, tham mưu văn bản để UBND huyện xử lý, giải quyết sai phạm đối với hộ ông Vũ Đức Vọng.
Tương tự sai phạm chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp như trường hợp ông Vọng, đến nay việc sai phạm của ông Hờ A Dua ở bản Nậm Pố 2, xã Mường Nhé do chuyển đổi từ đất trồng lúa nương sang làm sân bóng, khu buôn bán hàng tạp hóa, chợ tình… cũng chưa được xử lý triệt để. Cụ thể, đầu tháng 4/2020, UBND xã Mường Nhé đã phát hiện và đình chỉ việc san ủi đất trồng lúa nương trái phép để sử dụng vào mục đích khác đối với gia đình anh Dua với tổng diện tích khoảng 4.500m2. Tuy nhiên, hộ gia đình ông Dua không những không chấp hành các quy định mà còn tiếp tục san ủi mặt bằng.
Trước tình trạng trên, ngày 7/4/2021 UBND huyện Mường Nhé ra Văn bản số 534/UBND-TN do ông Nguyễn Văn Hưng, Chủ tịch UBND huyện ký ban hành về việc yêu cầu hộ gia đình ông Hờ A Dua tuân thủ các quy định của pháp luật, không san ủi, không tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp phép; việc sử dụng đất làm chợ tình cần phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được UBND tỉnh phê duyệt, việc xây dựng chợ phải có chủ trương được cấp có thẩm quyền chấp thuận theo Luật Xây dựng hiện hành. Qua kết quả đối chiếu với bản đồ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 của tỉnh Điện Biên, thì khu đất đó hiện đang quy hoạch cho mục đích đất nông nghiệp, không phải đất chợ. Việc hộ gia đình ông Dua tự ý san ủi đất khi chưa được cơ quan thẩm quyền cho phép đã vi phạm pháp luật. Do đó, huyện yêu cầu gia đình khẩn trương tháo dỡ các công trình xây dựng trên thửa đất và trả lại hiện trạng như ban đầu. Tuy nhiên, đến ngày 5/6/2021, thông tin mà phóng viên có được, ông Hờ A Dua vẫn chưa khắc phục lại hiện trạng ban đầu.
Đây chỉ là hai trong số nhiều vụ việc sai phạm liên quan đến công tác quản lý, sử dụng đất nhưng chưa được xử lý hoặc giải quyết triệt để thời gian qua trên địa bàn huyện Mường Nhé. Trao đổi xoay quanh các vấn đề này, ông Quàng Văn Hòa, Phó trưởng phụ trách phòng Tài nguyên và Môi trường huyện đã thẳng thắn nhìn nhận hạn chế về quản lý Nhà nước trong lĩnh vực đất đai trên địa bàn, đồng thời khẳng định, đến thời điểm hiện tại vẫn còn nhiều trường hợp chưa xử lý dứt điểm được.
Có thể thấy, để xảy ra nhiều sai phạm như trên, trước hết trách nhiệm thuộc về UBND các xã đã buông lỏng trong công tác quản lý về đất đai trên địa bàn; chưa kịp thời phát hiện, ngăn chặn các vụ việc, hành vi sai phạm trong lĩnh vực đất đai, để đến khi phát hiện thì sự việc đã đi quá xa, vượt quá thẩm quyền giải quyết. Tuy nhiên, việc chậm trễ trong công tác xử lý dứt điểm các vụ sai phạm (sau khi UBND xã báo cáo lên) lại thuộc về phòng Tài nguyên và Môi trường huyện và UBND huyện Mường Nhé khiến các sai phạm kéo dài.
Từ kết quả của việc xử lý, khắc phục sai phạm liên quan đến lĩnh vực đất đai tại một số địa phương của huyện Mường Nhé, vấn đề đặt ra ở đây là các cơ quan chức năng của huyện, chính quyền các xã liệu đã quyết liệt, mạnh dạn tham mưu cho UBND huyện trong xử lý, khắc phục sai phạm đối với những trường hợp vi phạm chưa? Hay lại như “đánh trống bỏ dùi” để rồi những vụ việc, hiện trạng sai phạm dần trôi vào quên lãng?