Phòng ngừa các thiết bị công nghệ cao lọt vào phòng thi

Trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021, các đơn vị chức năng của Bộ Công an  đã phát hiện và khởi tố vụ án với các cá nhân, trong đó có thí sinh tại Hà Nam sử dụng thiết bị công nghệ cao để gian lận thi cử. Thủ đoạn của các đối tượng hết sức tinh vi, có sự tổ chức, chuẩn bị kỹ lưỡng, xây dựng thành quy trình sử dụng kết hợp nhiều loại thiết bị ghi âm ghi hình ngụy trang, quay chụp tài liệu, liên lạc giữa bên trong phòng thi với bên ngoài. Các đối tượng cầm đầu lên mạng tìm kiếm người có thể giải đề thi để gộp thành một nhóm, sau đó tập hợp những thí sinh có nhu cầu gian lận để móc nối.

Cũng chính vì phát giác gian lận nói trên và kết quả rà soát thị trường, các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an nhận thấy hiện nay công nghệ phát triển nhanh, khoảng cách thu phát có thể xa hơn nên đã đề nghị Bộ GD&ĐT yêu cầu các điểm thi bố trí khu vực để vật dụng, đồ dùng cá nhân của thí sinh phải  cách phòng thi tối thiểu 25m.

Đề nghị này đã được Bộ GD&ĐT tiếp nhận và theo quy định tại hướng dẫn tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022: Trưởng điểm thi phải bố trí địa điểm bảo đảm an toàn, cách biệt phòng thi tối thiểu 25 mét để bảo quản vật dụng cá nhân, các tài liệu và vật dụng bị cấm mang vào phòng thi theo quy định tại Quy chế thi.

Tại Hội nghị về công tác chuẩn bị thi tốt nghiệp THPT năm 2022 do Bộ GD&ĐT tổ chức, Thiếu tướng Lê Minh Mạnh, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Ủy viên Ban chỉ đạo cấp quốc gia kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022 cho biết: Các thiết bị camera giấu kín có thể có hình thức rất nhỏ, thí sinh có ý định vi phạm có thể lợi dụng khẩu trang để giấu thiết bị này. Giải pháp ngăn ngừa chính là cách ly thiết bị trung gian. Quy định bố trí địa điểm bảo đảm an toàn, cách biệt phòng thi tối thiểu 25m để bảo quản vật dụng cá nhân và các tài liệu và vật dụng bị cấm mang vào phòng thi là nhằm thực hiện điều này.

“Thí sinh vi phạm thường sử dụng camera dạng cúc áo và điện thoại chính là thiết bị trung gian được sử dụng để đối tượng bên ngoài điều khiển, kết nối với thí sinh thực hiện hành vi vi phạm. Qua rà soát trên thị trường, cơ bản các thiết bị phát sóng cơ bản trong khoảng từ 20-25m. Do đó, vật dụng, đồ dùng cá nhân của thí sinh để càng xa phòng thi càng tốt”, Thiếu tướng Mạnh nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, Thiếu tướng Lê Minh Mạnh cũng tiếp tục khuyến nghị Bộ GD&ĐT về việc không nên cho thí sinh mang thiết bị ghi âm, ghi hình không có chức năng thu phát sóng vào phòng thi vì trên thực tế việc phân biệt, đánh giá giữa hai loại thiết bị này là rất khó. Ngoài ra, Bộ GD&ĐT cũng cần tiếp tục tăng cường công tác thông tin tuyên truyền trước kỳ thi, đặc biệt là việc nghiêm cấm thí sinh sao chụp đề thi trong thời gian làm bài và gửi ra ngoài bởi đây là hành vi làm lộ bí mật nhà nước.

Theo Thượng tá Nguyễn Quốc Hùng, Phó Trưởng Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an thành phố Hà Nội, lực lượng Công an thành phố tiếp tục phát hiện một số đối tượng rao bán thiết bị sử dụng để gian lận trong các kỳ thi. Việc đấu tranh, phát hiện và ngăn chặn hiện tượng này vẫn đang được Công an thành phố Hà Nội triển khai tích cực. Vào những năm trước, Công an Hà Nội đã phát hiện rất nhiều trường hợp sử dụng thiết bị tai nghe siêu nhỏ, thậm chí bằng hạt đậu, được đặt ở phần trong tai của thí sinh và kết nối với một thiết bị dùng thẻ sim ở ngoài để gọi vào. “Thí sinh mặc dù không ai gọi, cũng không nói chuyện với ai nhưng miệng vẫn lẩm bẩm thì chắc chắn giám thị phải nhìn thấy. Và như vậy, nếu giám thị tăng cường giám sát thì có thể phát hiện được” - Thượng tá Hùng chia sẻ.

Thượng tá Nguyễn Quốc Hùng cũng lưu ý thêm về các loại camera như cúc áo, gắn ở khẩu trang, kính, dây lưng... Ví dụ như bút cài ở túi áo có thể có camera gắn trên, đồng hồ có thể gắn camera... Trong khi đó, hành vi gửi đề ra ngoài sớm thường diễn ra ngay lúc giám thị phát đề thi bởi lúc đó, các thầy cô mỗi người bận một việc. Có khi vừa phát đề là thí sinh đã có thể quay chụp. Do đó, ngay từ đầu giờ thi, các giám thị cần lưu ý, một người phát đề thì người kia tập trung quản lý, giám sát chặt, không để cho các thí sinh có cơ hội sử dụng thiết bị gian lận.

"Việc đấu tranh là của lực lượng Công an, còn với việc phát hiện thí sinh gian lận thì vai trò của giám thị rất quan trọng. Một số dấu hiệu cần cảnh giác như trong mùa hè nóng nực nhưng thí sinh mặc áo dài tay hay tóc để xõa ra...", Thượng tá Nguyễn Quốc Hùng cho biết.

Ông Lê Mỹ Phong, Phó cục trưởng phụ trách Cục Quản lý chất lượng, Bộ GD&ĐT cũng cho rằng: Quy định về thời gian bảo vệ độ tối mật của đề thi năm nay khác hẳn năm trước, với 2/3 thời gian làm bài đối với môn thi tự luận và toàn bộ thời gian làm bài với môn thi theo hình thức trắc nghiệm. Nếu cá nhân, tổ chức nào vi phạm làm lộ, lọt đề thi trong thời gian này sẽ bị xử lý hình sự. Do vậy, trước khi phát đề cho thí sinh, các giám thị cần tuyên truyền, nhắc nhở thí sinh kiểm tra xem có mang vật dụng, thiết bị gì không được phép mang vào phòng thi hay không để tránh những vi phạm không đáng có. Đồng thời, có biện pháp giám sát chặt chẽ thí sinh trong suốt quá trình làm bài thi.

Ông Nguyễn Đức Cường, Chánh Thanh tra Bộ GD&ĐT cho biết, trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2022, hoạt động thanh kiểm tra kỳ thi sẽ thực hiện theo phương châm “không bỏ sót, không tạo kẽ hở - khoảng trống và không bị động”. Đặc biệt, quy chế tốt nghiệp THPT năm 2022 có điểm mới là quy định thí sinh phải để vật dụng, đồ dùng cá nhân cách khu vực thi tối thiểu 25m nên các đoàn thanh tra, kiểm tra cũng sẽ căn cứ vào đó để rà soát, chấn chỉnh các điểm thi đảm bảo đúng quy định.