Y tếPhòng, chống HIV

Tiến tới loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con

08:54 - Thứ Sáu, 06/09/2019 Lượt xem: 26475 In bài viết

ĐBP - Ước tính mỗi năm tỉnh ta có khoảng 15.000 phụ nữ mang thai và tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm phụ nữ mang thai là 0,21% (khoảng trên 30 người). Nếu không có can thiệp thì tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con khoảng 30 - 40% (khoảng 9 - 12 trẻ/năm). Theo tính toán, triển khai thực hiện hiệu quả Chương trình dự phòng HIV lây truyền từ mẹ sang con, tỷ lệ này giảm xuống dưới 2%, như vậy sẽ chỉ có 1 trẻ hoặc không có trẻ em sinh ra bị nhiễm HIV từ mẹ.

Cán bộ y tế xã Thanh Hưng (huyện Ðiện Biên) tổ chức lồng ghép tuyên truyền và tư vấn dự phòng HIV lây truyền từ mẹ sang con với tư vấn sàng lọc trước sinh, sơ sinh, chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.

Ông Hoàng Xuân Chiến, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: Chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con triển khai trên địa bàn 10/10 huyện, thị xã, thành phố từ năm 2015 - 2018 mỗi năm xét nghiệm HIV trên 20.000 mẫu cho phụ nữ mang thai, các trường hợp phát hiện dương tính được kết nối với chương trình chăm sóc, điều trị. Tuy nhiên, trong công tác dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con gặp nhiều thách thức khi tỷ lệ phụ nữ đẻ được xét nghiệm sàng lọc HIV trước và trong thời gian mang thai còn thấp (42%); tỷ lệ phụ nữ đẻ được xét nghiệm sàng lọc HIV trong khi chuyển dạ 40%; tỷ lệ trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV được làm xét nghiệm PCR lần 1 trong vòng 18 tháng tuổi còn thấp (chỉ đạt 37% vào năm 2018). Phụ nữ mang thai nhiễm HIV phần nhiều là người nghèo, dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa nên gặp khó khăn trong tiếp cận điều trị. Bên cạnh đó, lực lượng cán bộ y tế tham gia dự phòng lây truyền mẹ con còn thiếu, chưa được đào tạo tập huấn chuyên sâu nên kiến thức, kỹ năng còn hạn chế, đặc biệt là tại tuyến huyện, xã…

Ðảm bảo cho người dân, đặc biệt là phụ nữ mang thai, bà mẹ, trẻ sơ sinh và trẻ em được tiếp cận với các dịch vụ, can thiệp loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con một cách liên tục và có chất lượng, tỉnh ta đặt mục tiêu giai đoạn 2019 - 2020 từ 90% phụ nữ có thai được khám thai (ít nhất 1 lần); tỷ lệ phụ nữ đẻ được xét nghiệm sàng lọc HIV trong thời kỳ mang thai từ 50% trở lên; tỷ lệ phụ nữ mang thai nhiễm HIV được điều trị ARV từ 75% trở lên. Các tỷ lệ này tăng lên ở giai đoạn 2021 - 2025 từ 93% trở lên với phụ nữ có thai được khám thai (ít nhất 1 lần); 80% trở lên đối với tỷ lệ phụ nữ đẻ được xét nghiệm sàng lọc HIV trong thời kỳ mang thai và 90% phụ nữ mang thai nhiễm HIV được điều trị ARV trở lên. Ðối với các chỉ tiêu tác động, mục tiêu giảm còn dưới 50 ca nhiễm mới HIV ở trẻ sơ sinh trên 100.000 trẻ sinh sống; khống chế tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con dưới 5% ở trẻ bú mẹ hoặc dưới 2% ở trẻ không bú mẹ thông qua việc nâng cao nhận thức của các đối tượng can thiệp về dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Ðẩy mạnh truyền thông cho các đối tượng về nguy cơ, các nguyên tắc dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, lợi ích của dự phòng và tuân thủ điều trị được xây dựng và sử dụng…

Cùng với việc tạo môi trường thuận lợi, phát huy tối đa vai trò và sự tham gia của cộng đồng trong dự phòng, kiểm soát lây truyền HIV từ mẹ sang con; giáo dục, đảm bảo quyền bình đẳng cho người nhiễm HIV cũng như từng cá nhân sống trong cộng đồng; ngành Y tế cũng khuyến khích các thành viên trong gia đình áp dụng các biện pháp dự phòng lây nhiễm HIV và trở thành những tuyên truyền viên trong việc dự phòng và loại trừ HIV.

Tại TP. Ðiện Biên Phủ, Chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con được tích cực triển khai thực hiện với nhiều giải pháp qua đó góp phần nâng cao nhận thức của người dân, cộng đồng và cán bộ y tế về nguy cơ của việc mắc HIV cũng như các biện pháp dự phòng, lợi ích của việc sàng lọc trước, trong và sau sinh để phát hiện sớm, điều trị kịp thời và tuân thủ điều trị. Cùng với việc tổ chức các hoạt động truyền thông phòng chống HIV tại 9/9 trạm y tế, lồng ghép việc tuyên truyền và tư vấn dự phòng HIV với tư vấn và tuyên truyền về chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em và tư vấn trước sinh. Từ đầu năm đến nay, TP. Ðiện Biên Phủ đã tổ chức 112 buổi truyền thông trực tiếp thu hút 1.295 lượt người nghe (riêng trong tháng 6 - tháng cao điểm dự phòng HIV lây truyền từ mẹ sang con, đã tổ chức 10 buổi truyền thông nhóm nhỏ với 228 lượt người tham dự). Bác sĩ Vừ A Sử, Giám đốc Trung tâm Y tế TP. Ðiện Biên Phủ cho biết: Trung tâm thực hiện đúng quy trình khám thai (tư vấn, xét nghiệm sàng lọc HIV cho phụ nữ mang thai) để phát hiện và dự phòng kịp thời; đồng thời đẩy mạnh thực hiện liên kết các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản với phòng chống, điều trị và chuyển tuyến đối với HIV/AIDS lây nhiễm từ mẹ sang con. Tỷ lệ phụ nữ mang thai trên địa bàn thành phố được xét nghiệm HIV trong thời gian qua đạt 95%; lấy 332/500 mẫu giám sát phát hiện phụ nữ mang thai (đạt 66,4% kế hoạch); các đối tượng có hành vi nguy cơ cao được tư vấn xét nghiệm HIV đạt gần 40%...

Bài, ảnh: Gia Kiệt
Bình luận
Back To Top