Khó quản lý bán hàng đa cấp

Giống như các phương thức bán hàng khác, mục tiêu của bán hàng đa cấp là đưa hàng hóa từ nhà sản xuất trực tiếp đến tay người tiêu dùng. Hoạt động bán hàng đa cấp có đặc thù khác biệt với các phương thức bán hàng khác đó là việc tiếp thị bán hàng được thực hiện bằng hình thức truyền miệng, không thực hiện các hình thức quảng cáo, marketing như bán hàng truyền thống. Trong những năm qua, trước xu thế hội nhập kinh tế quốc tế, kinh doanh đa cấp nở rộ khắp các tỉnh thành trên cả nước và Điện Biên cũng không phải là ngoại lệ. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của mô hình kinh doanh này cũng đã kéo theo nhiều hệ lụy cho xã hội, đòi hỏi cần tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động này. 

Ông Vũ Hồng Sơn, Giám đốc Sở Công Thương cho biết: Hiện nay trên địa bàn tỉnh có 12 doanh nghiệp hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp được xác nhận đang hoạt động, trong đó không có doanh nghiệp nào có trụ sở trên địa bàn tỉnh. Mạng lưới những người tham gia hoạt động bán hàng đa cấp trên địa bàn rộng và phân bổ rải rác. Trình độ nhận thức của nhiều người tham gia hoạt động bán hàng đa cấp còn hạn chế. Đa số người thực hiện bán hàng đa cấp trên địa bàn tỉnh là người đại diện cho doanh nghiệp, được doanh nghiệp cử đi bán, khi có vấn đề liên quan thì người đủ tư cách pháp nhân, chịu trách nhiệm giải quyết công việc lại không có mặt tại địa phương. Vì vậy rất khó khăn trong công tác quản lý và kiểm tra hoạt động của các doanh nghiệp bán hàng đa cấp trên địa bàn tỉnh.

Cùng với sự phát triển của các doanh nghiệp bán hàng đa cấp chân chính, nhiều loại hình đa cấp biến tướng cũng núp bóng và bùng nổ. Có những sản phẩm kém chất lượng, không như người bán giới thiệu, tiếp thị. Đã có nhiều vụ việc liên quan đến các doanh nghiệp bán hàng đa cấp khiến dư luận hoang mang khi một số doanh nghiệp gây thiệt hại cho hàng trăm nghìn người với số tiền rất lớn, gây ra nhiều hệ lụy xã hội. Tại Điện Biên, mặc dù chưa xảy ra các trường hợp nghiêm trọng như một số địa phương khác nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ cao.

Để nâng cao năng lực quản lý Nhà nước đối với hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, đảm bảo tính nhất quán trong hoạt động thực thi pháp luật, Sở Công Thương đã thông báo tới các cơ quan, đơn vị, hệ thống quản lý vận hành thông tin điện tử về hoạt động bán hàng đa cấp. Mọi thông tin về danh sách doanh nghiệp bán hàng đa cấp được cấp phép tại Việt Nam, những cảnh báo về các hoạt động kinh doanh đa cấp bất chính đều được đăng tải trên trang Web http://bhdc.vcca.gou.vn và ứng dụng iMLM (miễn phí trên các kho ứng dụng của Apple và Goole). Đồng thời cập nhật và tải các thông tin về pháp luật, quản lý hoạt động kinh doanh theo hình thức đa cấp trên trang thông tin điện tử của Sở. Các doanh nghiệp bán hàng đa cấp trên địa bàn tỉnh hiện nay khá nhiều: Công ty TNHH Thiên sư Việt Nam, Công ty TNHH Uniccity Marketing Việt Nam, Công ty TNHH SEACRET (phường Mường Thanh); Công ty TNHH AMWAY Việt Nam, Công ty TNHH MTV NEW IMAGE Việt Nam, Công ty TNHH Người Lái Xe Mặt Trời Việt Nam (phường Tân Thanh)... Số người tham gia bán hàng đa cấp khoảng 3.133 người.

Thực hiện Quyết định số 972/QĐ - UBND ngày 24/9/2020 của UBND tỉnh, Sở Công Thương đã xây dựng dự thảo Quy chế phối hợp trong công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp trên địa bàn tỉnh. Thời gian tới, khi quy chế được ban hành và thực hiện sẽ đảm bảo sự phối hợp của các cơ quan quản lý Nhà nước trên toàn tỉnh trong công tác quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp. Từ đó tăng cường sự chủ động, phối hợp, thống nhất trong chỉ đạo điều hành giữa các cơ quan quản lý, nâng cao vai trò quản lý nhà nước về hoạt động bán hàng đa cấp trong tình hình mới.