Hơn 50 năm, ngày trở về…
Trong những ngày tháng 7, khi đất nước đang hướng về kỷ niệm 70 năm Ngày Thương binh, liệt sỹ (27/7/1947 – 27/7/2017); tại Nghĩa trang liệt sỹ Độc Lập, trong cái tĩnh lặng nơi yên nghỉ của các anh hùng liệt sỹ, chúng tôi gặp ông Hoàng Văn Chức (con trai liệt sỹ Hoàng Thanh Bình) cùng người nhà đang làm thủ tục theo nghi thức của dân tộc Cao Lan để cất bốc hài cốt liệt sỹ Hoàng Thanh Bình đưa về quê hương. Trong niềm xúc động khi tìm thấy cha, ông Hoàng Văn Chức nói: “Mẹ tôi là bà Hoàng Thị Kim (vợ liệt sỹ Hoàng Thanh Bình) cùng gia đình đã hơn 50 năm đi tìm hài cốt của người chồng hy sinh tại biên giới Việt – Lào, từng ngày ngóng trông, tìm kiếm thông tin dường như vô vọng. Rồi một ngày gia đình nhận được thông báo đã tìm thấy ông, và bà đã khóc rất nhiều…”.
Tại Nghĩa trang liệt sỹ Độc Lập, người thân và cơ quan chức năng chuẩn bị thủ tục đưa hài cốt liệt sỹ Hoàng Thanh Bình về quê hương.
Ông Hoàng Văn Chức kể tiếp: “Gần 60 năm trước, cha tôi - ông Hoàng Thanh Bình đã cưới mẹ tôi là bà Hoàng Thị Kim, người dân tộc Cao Lan ở xã Phú Lâm, huyện Yên Sơn (tỉnh Tuyên Quang). Sau 4 năm chung sống, khi đứa em thứ hai vẫn còn trong bụng mẹ, cha tôi lên đường nhập ngũ theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc. Từ khi nhận được tấm giấy báo tử: liệt sỹ Hoàng Thanh Bình hy sinh năm 1965, tại biên giới Việt Lào, mẹ tôi đã hiểu rằng, chiến tranh đã chia cắt hai người mãi mãi. Hơn 50 năm qua là những tháng ngày mẹ tôi mong ngóng thông tin về nơi bố tôi an nghỉ, để đưa ông trở về quê hương đoàn tụ với gia đình”.
Nay đã ngoài 80 tuổi, bà Hoàng Thị Kim vẫn luôn khắc khoải ngóng trông, chưa lúc nào hình ảnh người chồng – liệt sỹ Hoàng Thanh Bình phôi pha trong tâm trí. Lau những giọt nước mắt lăn dài trên má, bà Hoàng Thị Kim, cho biết: Từ ngày ông Bình hy sinh, ngoài tấm di ảnh, kỷ vật duy nhất của chồng mà bà vẫn lưu giữ được chính là tấm giấy báo tử, với dòng thông tin “... Đồng chí Hoàng Thanh Bình đã từ trần ngày 18/4/1965 tại biên giới Việt – Lào khi chiến đấu bảo vệ Tổ quốc”. Chỉ với từng ấy thông tin, bà Kim và các con không thể hy vọng nhiều tới việc có thể tìm được hài cốt liệt sỹ Hoàng Thành Bình để đưa về quê hương.
Gia đình đón hài cốt liệt sỹ Hoàng Thanh Bình về an táng tại quê nhà.
Khi mà hy vọng tìm thấy hài cốt liệt sỹ Bình dường như quá mong manh, năm 2013, Đội Quy tập mộ liệt sỹ, Quân khu 2 đã cất bốc được một số hài cốt liệt sỹ, tại địa bàn tỉnh U Đôm Xay, nước CHDCND Lào và đưa về an táng tại Nghĩa trang liệt sỹ Độc Lập (tỉnh Điện Biên). Trải qua quá trình khớp nối thông tin, năm 2016, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Điện Biên đã có công văn gửi tới Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Tuyên Quang, thông báo đã xác minh được đúng danh tính liệt sỹ Hoàng Thanh Bình, trùng khớp với giấy báo tử của gia đình. Ông Hoàng Văn Chức, con trai liệt sỹ Hoàng Thanh Bình, chia sẻ: “Hơn 50 năm với hy vọng mong manh, khi được biết Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Điện Biên gửi thông báo đã tìm thấy hài cốt của bố tôi và hiện đang an táng tại Nghĩa trang liệt sỹ Độc Lập, gia đình chúng tôi vô cùng xúc động…”.
Ngày liệt sỹ Hoàng Thanh Bình trở về đoàn tụ chính là khoảnh khắc không bao giờ quên đối với người vợ - bà Hoàng Thị Kim đã đợi chờ trong suốt nửa thế kỷ qua. Hiện nay, tại nghĩa trang quê nhà, liệt sỹ Hoàng Thanh Bình được yên nghỉ bên cạnh cha mẹ của ông; để vợ và các con ông được hằng ngày hương khói, cho thỏa những nỗi niềm suốt hơn 50 năm dài mong nhớ.